Công tác hiệp đồng chỉ huy, điều hành bay Hàng không dân dụng - Quân sự trong hoạt động bay Chào mừng triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam lần thứ 2 năm 2024 là một trong những hoạt động nổi bật kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam. Triển lãm được diễn ra tại sân bay Gia lâm từ ngày 19-22/12/2024. Đây là một hoạt động cấp nhà nước do Bộ Quốc phòng tổ chức hai năm một lần quy tụ các nhà sản xuất, nhà cung cấp sản phẩm và giải pháp quốc phòng, an ninh quốc tế hàng đầu và các lực lượng quân sự và vũ trang trong nước và quốc tế.

Một trong những điểm nhấn đặc biệt của Triển lãm Quốc phòng là màn bay  trình diễn đẹp mắt chào mừng sự kiện của lực lượng Không quân nhân dân với sự góp mặt của nhiều biên đội tàu bay SU30 (07 chiếc)  và Trực thăng (07chiếc). Các tốp bay trực thăng có treo Cờ Tổ quốc sẽ xuất phát từ sân bay Hòa lạc và trình diễn đội hình qua khán đài của triển lãm tại sân bay Gia Lâm. Các tốp bay SU30 xuất phát từ sân bay Kép khi bay qua khán đài sẽ thực hiện nhiều động tác bay phức tạp và đẹp mắt như: Bay xuyên khoan, bay lộn nhào, bay đội hình và bay thả đạn nhiễu… 
Để triển khai thành công hoạt động bay chào mừng triển lãm, công tác chuẩn bị cho hoạt động bay huấn luyện, hợp luyện và bay tổng duyệt đã được Sư đoàn không quân 371 lên kế hoạch và tổ chức làm việc với Công ty Quản lý bay (QLB) miền Bắc từ sớm. Ngay từ cuối tháng 10/2024, các cơ quan tham mưu của hai đơn vị đã tổ chức nghiên cứu xây dựng các phương án trong công tác phối hợp hiệp đồng, chỉ huy điều hành bay.

Công ty Quản lý bay miền Bắc đã thành lập Tổ công tác do đồng chí Phó Giám đốc Công ty trực tiếp chỉ đạo, cùng với sự tham gia của Lãnh đạo Phòng Không lưu, Lãnh đạo và các Kíp trưởng không lưu của Trung tâm Kiểm soát Tiếp cận-Tại sân Nội Bài có nhiều kinh nghiệm trong công tác chỉ huy bay, điều hành bay hỗn hợp hàng không dân dụng - quân sự tại sân bay quốc tế Nội Bài. Tổ công tác của Công ty đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tham mưu thuộc Sư đoàn không quân 371 (Ban Quản lý điều hành bay, Ban dẫn đường, Ban thông tin) xây dựng các phương án điều hành bay với tiêu chí nhất quán xuyên suốt gồm:
1. Đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các hoạt động bay huấn luyện, hợp luyện, trình diễn và hoạt động bay hàng không dân dụng trên nguyên tắc ưu tiên cho hoạt động bay huấn luyện, hợp luyện và bay chào mừng Triển lãm quốc phòng.
2. Các phương án phải đảm bảo hạn chế thấp nhất ảnh hưởng của hoạt động bay quân sự đến hoạt động cất hạ cánh tại sân bay Nội Bài và năng lực khai thác vùng trời, sân bay.
Hai đơn vị đã nghiên cứu kỹ lưỡng và thực hiện đánh giá mức độ ảnh hưởng của các bài bay quân sự, thời gian ưu tiên cho hoạt động quân sự để lên phương án điều hành bay chi tiết cho từng hướng đường cất hạ cánh tại Nội Bài. Theo chỉ đạo của lãnh đạo Công ty Quản lý bay miền Bắc, phương án điều hành bay phải đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu. Tiêu chí xây dựng các phương án phải đảm bảo khai thác hiệu quả sử dụng vùng trời, tạo điều kiện ưu tiên các hoạt động bay quân sự phục vụ triển lãm, không làm gián đoạn các bài bay đang thực hiện. Các kíp trực luôn phải sẵn sàng, chủ động xử lý mọi tình huống phát sinh trong thời gian có hoạt động bay hỗn hợp. Thực hiện điều tiết nền không lưu HKDD từ sớm để giảm thiểu thấp nhất thời gian bay chờ trên không và chậm trễ dưới mặt đất.

Ngày 06/11/2024 tại trụ sở Sư đoàn không quân 371, Sư đoàn không quân 371 và Công ty QLB miền Bắc đã tổ chức hội nghị  hiệp đồng và ký kết biên bản hiệp đồng Bảo đảm an toàn bay trong thời gian tổ chức các hoạt động bay huấn luyện, hợp luyện và bay chào mừng Triển lãm quốc phòng quốc tế năm 2024 dưới sự đồng chủ trì của đồng chí đại tá Nguyễn Văn Thiện Sư đoàn trưởng sư đoàn KQ 371 và đồng chí Nguyễn Hùng Sơn Phó Giám đốc Công ty QLB miền Bắc. Các phương án thống nhất giữa 2 đơn vị trong công tác chỉ huy hoạt động bay hỗn hợp được đánh giá là thuận lợi cho lực lượng chỉ huy bay, dẫn đường và Kiểm soát viên không lưu trong công tác phối hợp chỉ huy, điều hành bay. Đặc biệt, việc thống nhất thiết lập Kíp trực Điều hành bay hỗn hợp Hàng không dân dụng - Quân sự tại cabin TWR Nội Bài đã nâng cao hiệu quả của công tác phối hợp hiệp đồng, chỉ huy bay. Sư đoàn 371 đã  bố trí những cán bộ có nhiều kinh nghiệm trong công tác điều hành bay hỗn hợp tham gia Kíp trực Chỉ huy bay quân sự để phối hợp với Kíp trực Hàng không dân dụng, đảm bảo nguyên tắc hiệp đồng trực tiếp, thống nhất tại một Đài kiểm soát tại sân bay, sẵn sàng xử lý các tình huống phát sinh.

Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Công ty, Trung tâm KS TCTS Nội Bài đã tổ chức triển khai phổ biến phương án điều hành bay đến toàn bộ lực lượng kiểm soát viên không lưu (KSVKL) trực thuộc, đảm bảo toàn thể lực lượng KSVKL nắm rõ được các bài bay quân sự, thống nhất chung về các phương án hiệp đồng và điều hành bay. Sau các ban bay hỗn hợp, tại các buổi bình giảng sau ca trực, các kíp trực thực hiện phân tích, bình giảng lại các tình huống phối hợp nhằm rút kinh nghiệm ngay cho các ban bay tiếp theo.
Hoạt động bay huấn luyện và hợp luyện chính thức được triển khai từ 25/11/2024. Tính đến hết ngày 19/12/2024 đã có tổng số 212 lần chuyến bay cất hạ cánh của Quân sự được phối hợp triển khai thực hiện phục vụ chào mừng triển lãm Quốc phòng quốc tế năm 2024.

Các tốp bay trình diễn trực thăng và Su 30 chào mừng triển lãm Quốc phòng quốc tế năm 2024.
Do có sự chủ động chuẩn bị từ sớm và thống nhất phương án phối hợp chỉ huy, điều hành bay an toàn, chặt chẽ, linh hoạt, Công ty Quản lý bay miền Bắc đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phối hợp điều hành bay với Sư đoàn không quân 371 trong hoạt động bay huấn luyện, hợp luyện chào mừng triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024.

TTKS TCTS Nội Bài