Đoàn Thanh niên Trung tâm Cảnh báo thời tiết học tập, tìm hiểu điều kiện địa hình, thời tiết, khí hậu sân bay và các tiểu vùng khí hậu

Việt Nam thuộc miền nhiệt đới gió mùa, nằm trải dài gần 15 vĩ độ với đặc điểm địa hình bị chia cắt, phức tạp… có 7 tiểu vùng khí hậu đặc thù. Các hiện tượng thời tiết, ngoài việc tuân theo các quy luật vật lý chung, còn bị ảnh hưởng, chi phối đáng kể bởi yếu tố địa phương (đặc điểm địa hình, mặt đệm, hoàn lưu địa phương,…).

Sân bay Liên Khương nằm trong vùng cao nguyên Di Linh. Địa hình núi cao trong khu vực sân bay và vùng lân cận là yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành các hiện tượng thời tiết phức tạp, ảnh hưởng đến hoạt động hàng không.

Sân bay có đường cất hạ cánh (CHC) 09 và 27; cất hạ cánh chủ yếu ở đầu đường CHC 09. Tần suất hoạt động bay khoảng 40 lần chuyến/ ngày. Đặc điểm thời tiết, khí hậu chịu ảnh hưởng của chế độ gió mùa – nhiệt đới. Thời tiết trong năm chia làm 2 mùa rõ rệt mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau trời ít đến quang mây, hướng gió thịnh hành Đông, Đông Nam với vận tốc trung bình 3 – 4m/s. Nhiều ngày có mù nhẹ, làm giảm tầm nhìn từ 2 – 5km và mùa mưa Thời gian khoảng từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm, hướng gió thịnh hành Tây, Tây Nam với vận tốc trung bình 4 – 5m/s. Hiện tượng thời tiết nguy hiểm ảnh hưởng đến hoạt động bay chủ yếu là: mây Cb gây mưa rào, dông kèm gió giật và mây thấp (do địa hình núi cao), đôi khi xuất hiện lốc, tố, nhiễu động sóng núi trong khu vực sân bay và vùng lân cận. Vào mùa gió mùa Tây Nam hoạt động bay thường bị ảnh hưởng bới gió xuôi do tàu bay chỉ cất hạ cánh được đầu đường CHC 09, và vào thời điểm chuyển mùa các tháng 4, tháng 11 hàng năm, hướng gió thường xuyên thay đổi trong ngày các hiện tượng thời tiết như mây Cb, mưa rào, dông… xuất hiện với tần suất thấp.

Trao đổi chuyên môn tại trạm quan trắc tự động - Cảng HK Liên Khương

Sân bay Cam Ranh có đường CHC 02 và 20. Tần suất hoạt động cất hạ cánh khoảng gần 200 lần chuyến /ngày. Thuộc miền khí hậu Đông Trường Sơn, một năm phân thành hai mùa rõ rệt là: mùa khô và mùa mưa.

Đặc điểm đặc biệt là chịu ảnh hưởng của gió đất - biển, loại hình gió đất - biển thường thể hiện rõ vào mùa khô, do lúc này gió thịnh hành có tốc độ yếu, vào thời gian này trong cùng một bản tin quan trắc METAR hướng và tốc độ gió ở hai đầu đường băng có thể khác nhau. Khi hướng và tốc độ gió khác nhau ở hai đầu đường băng hoặc gió mạnh, gió giật trong điều kiện thời tiết khô thì hiện tượng gió đất - biển cũng gây khó khăn không nhỏ đến công tác Khí tượng và hoạt động bay. Mùa này chịu ảnh hưởng chủ yếu của gió mùa đông bắc, gió mùa Tây Nam và các nhiễu động nhiệt đới hiện tượng thời tiết nguy hiểm ảnh hưởng đến hoạt động bay chủ yếu là: mù, sương mù và đặc biệt vào cuối mùa khô thường có gió giật, mây TCu, Cb gây mưa dông. Vào mùa mưa chịu ảnh hưởng hoạt động của gió mùa Đông Bắc, mưa nhiều nhất vào tháng 11. Mây thấp, mưa lớn kéo dài và dông là những hiện tượng thời tiết chủ yếu ảnh hưởng đến hoạt động bay.

Trong những ngày làm việc tại hai sân bay Liên Khương và Cam Ranh đoàn công tác được đại diện đài Kiểm soát Không lưu và đại diện Trạm quan trắc sân bay địa phương dẫn đi tham quan tìm hiểu và nghe giới thiệu về hệ thống trang thiết bị khí tượng, tham quan các hệ thống quan trắc thời tiết tự động. Tìm hiểu quy trình quan trắc và báo cáo thời tiết tại trạm quan trắc sân bay Liên Khương và Cam Ranh. Tìm hiểu cách thức thu nhận dữ liệu khí tượng từ hệ thống quan trắc tự động, lập bản tin METAR và dự báo hạ cánh TREND và cách thức cung cấp thông tin cho đài kiểm soát tại sân. Trao đổi với các bạn đồng nghiệp quan trắc của sân bay một số trang Web để tham khảo hỗ trợ dự báo ngắn như: Trang Web hài hòa SIGMET của Hồng Kông và Nhật Bản, trang Lightning của Trung tâm dự báo khí tượng thủy Văn ... để quan trắc viên tham khảo hỗ trợ dự báo tức thời những hiện tượng thời tiết nguy hiểm như mưa dông, gió giật...

Trao đổi chuyên môn tại Cảng HK Quốc tế Cam Ranh

Nắm bắt được phương thức lập các bản tin Mertar, dự báo Trend và phương thức cung cấp thông tin Khí tượng cho đài chỉ huy và kiểm soát viên không lưu, cung cấp hồ sơ cho tổ bay.

Chuyến thực tế tại Cảng hàng không Quốc tế Cam Ranh và Cảng hàng không Liên Khương kết thúc Đoàn Thanh niên nhận thấy công tác tìm hiểu điều kiện thời tiết thực tế địa phương, giao lưu học hỏi, trao đổi kinh nghiệm quan trắc/dự báo/cảnh báo thời tiết tại cảng hàng không sân bay, quy trình quan trắc, lập và phát hành các bản tin quan trắc thời tiết sân bay là vô cùng cần thiết đối với dự báo viên và nhân viên khai thác số liệu khí tượng tại Trung tâm cảnh báo thời tiết. Từ đó có sự nâng cao kiến thức, kỹ năng dự báo, cảnh báo, tư vấn thời tiết và cung cấp, trao đổi khai thác số liệu khí tượng hàng không để phục vụ hoạt động bay an toàn - điều hòa - hiệu quả trên vùng trời Tổ quốc.

Chi đoàn TT Cảnh báo thời tiết