Thông tin khí tượng khai thác OPMET (Operational Meteorological Information) rất cần thiết để cung cấp, bảo đảm hoạt động bay được an toàn, điều hòa và hiệu quả cho tất cả các chuyến bay. Theo hướng dẫn của ICAO (Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế) và của Pháp luật Việt Nam, thông tin khí tượng OPMET (METAR/SPECI, TAF, SIGMET…) phải được cung cấp đầy đủ, chính xác, kịp thời cho tất cả các chuyến bay trong tất cả các giai đoạn của một chuyến bay cũng như nền không vận khu vực và trên thế giới: Lập kế hoạch bay, giai đoạn điều hành cất hạ cánh, quá trình bay bằng; thông tin thời tiết sân bay dự bị; cung cấp thông tin thời tiết để điều hành tàu bay bay qua không phận…

Ngày 08/7/2022, Trung tâm Khí tượng hàng không nhận được báo cáo từ Trung tâm Khí tượng hàng không Nội Bài về việc không nhận được thông tin khí tượng OPMET của Cơ quan Khí tượng Lào. Trung tâm cũng không nhận được số liệu OPMET của Cơ quan Khí tượng Lào từ các ngân hàng dữ liệu OPMET khu vực châu Á - Thái Bình Dương để lập hồ sơ khí tượng phục vụ các chuyến bay đi từ sân bay Nội Bài tới các sân bay Quốc tế của Lào. Sau khi trao đổi trực tiếp với Cơ quan khí tượng hàng không Lào được biết, hệ thống AFTN (mạng viễn thông cố định hàng không) chuyển phát điện văn OPMET của Lào đang bị sự cố không thể truyền phát điện văn và phía Lào có nhờ VATM hỗ trợ phân phát số liệu OPMET giúp tới các địa chỉ AFTN trong và ngoài nước Lào theo quy định của Lào để phục vụ hoạt động bay đi và đến Lào cũng như nền không vận khu vực và trên thế giới. Trung tâm Khí tượng hàng không đã báo cáo nhanh với Cơ quan chuyên môn Cục hàng không Việt Nam và nhận được sự nhất trí từ phía Cục hàng không. Trung tâm Khí tượng hàng không đề nghị phía Bạn gửi thư (email) trực tiếp tới Cục hàng không Việt Nam và Tổng công ty Quản lý bay đề xuất việc hỗ trợ chuyển phát số liệu OPMET trên.

Để triển khai, hỗ trợ việc chuyển tiếp điện văn OPMET cho Cơ quan khí tượng hàng không Lào, Trung tâm Khí tượng hàng không đã giao cho Trung tâm Cảnh báo thời tiết bước đầu thử nghiệm, tiếp nhận điện văn OPMET từ cơ quan Khí tượng hàng không Lào qua địa chỉ email của Trung tâm kết hợp kênh dự phòng qua nhóm trao đổi kỹ thuật Whatsapp giữa Trung tâm Cảnh báo thời tiết và kíp trực khí tượng Cơ quan khí tượng hàng không Lào, tiến hành phân phát số liệu OPMET của Cơ quan khí tượng hàng không Lào qua địa chỉ đầu cuối của Trung tâm Cảnh báo thời tiết (VVVVYMYX) tới các địa chỉ AFTN ngân hàng dữ liệu OPMET khu vực, Trung tâm thu thập và trao đổi số liệu OPMET khu vực, các Cơ quan khí tượng trong và ngoài nước Lào theo yêu cầu từ phía Cơ quan khí tượng hàng không Lào.

Từ 0530Z (12 giờ 30 phút giờ Việt Nam) ngày 08/7/2022, Trung tâm Cảnh báo thời tiết chính thức chuyển điện văn METAR/TAF 05 sân bay quốc tế của Lào (VLVT, VLLB, VLLN, VLSK, VLPS) và điện văn SIGMET cho FIR Viên - Chăn (VLVT) tới các địa chỉ AFTN theo yêu cầu của Lào. Hàng ngày, điện văn METAR (báo cáo thời tiết sân bay) 05 sân bay quốc tế Lào được phát từ 23Z ngày hôm trước (06 giờ Việt Nam) đến 14Z (21 giờ Việt Nam) với tần suất 01 tiếng/lần; điện văn TAF (bản tin dự báo thời tiết sân bay) phát hành 04 lần/ngày tại các giờ 23Z (6 giờ Việt Nam), 05Z (12 giờ Việt Nam), 11Z (18 giờ Việt Nam), 17Z (24 giờ Việt Nam) cho bản tin TAF hạn dự báo 24 tiếng; điện văn SIGMET (điện văn cảnh báo thời tiết nguy hiểm trên đường bay) được phát khi xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như: dông, nhiễu động, đóng băng… Các điện văn hiệu đính, phát bổ sung (METAR COR, TAF AMD, SPECI) được chuyển phát bổ sung khi Cơ quan khí tượng hàng không Lào muốn phát hiệu chỉnh, cập nhật khi hiện tượng thời tiết xấu xuất hiện vượt qua các ngưỡng tiêu chuẩn thời tiết khai thác quy định từ phía Bạn.

Từ 0530Z (12 giờ 30 giờ Việt Nam) ngày 08/7/2022 đến nay (ngày 21/7/2022), Trung tâm Cảnh báo thời tiết đã chuyển phát giúp Cơ quan khí tượng hàng không Lào hơn 1000 (một nghìn) điện văn METAR, gần 300 (ba trăm) bản dự báo thời tiết sân bay TAF cho các sân bay quốc tế Lào, hơn 20 (hai mươi) điện văn SIGMET cảnh báo thời tiết nguy hiểm trên đường bay trong vùng thông báo bay Viên - Chăn. 

Nhằm đảm bảo việc hỗ trợ chuyển tiếp điện văn OPMET cho Cơ quan khí tượng hàng không Lào được hiệu quả, chất lượng bản tin OPMET chuyển tiếp được kiểm soát, Trung tâm Cảnh báo thời tiết đã xây dựng quy trình, hướng dẫn việc thu nhận, phân phát số liệu OPMET từ Cơ quan khí tượng hàng không Lào đúng theo tiêu chuẩn chất lượng ISO 9001:2015 mà Trung tâm đang áp dụng.

Quy trình thu nhận, hỗ trợ chuyển phát điện văn OPMET Cơ quan khí tượng hàng không Lào - Áp dụng tại Trung tâm Cảnh báo thời tiết

Ngày 13/7/2022, Ông Khampoun - Phó giám đốc Trung tâm Thông báo tin tức hàng không Lào đã gửi thư tới Cục hàng không Việt Nam cám ơn về việc đã thiết lập kênh nhận và truyền phát giúp Cơ quan khí tượng hàng không Lào số liệu điện văn OPMET và đề nghị phía Việt Nam (VATM) hỗ trợ chuyển tiếp điện văn OPMET của Cơ quan khí tượng hàng không Lào qua hệ thống AFTN của VATM cho tới khi hệ thống AFTN của Lào được khắc phục, hoạt động ổn định trở lại.

Ngày 19/7/2022, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam đã ký công văn số 3733/QLB-KL đồng ý cho Trung tâm Khí tượng hàng không hỗ trợ chuyển tiếp điện OPMET của Cơ quan Khí tượng hàng không Lào qua địa chỉ đầu cuối AFTN (VVVVYMYX) và yêu cầu Trung tâm trao đổi, phối hợp với Cơ quan Khí tượng hàng không Lào xây dựng và ký kết văn bản hiệp đồng hỗ trợ kỹ thuật để đảm bảo tính pháp lý cho việc hỗ trợ được lâu dài. Trung tâm Khí tượng hàng không đang trao đổi với Cơ quan Khí tượng hàng không Lào, nghiên cứu, trao đổi, thống nhất nội dung văn bản để trình Lãnh đạo hai bên xem xét phê duyệt trong thời gian tới.

Nhân viên khí tượng Trung tâm Cảnh báo thời tiết  đang thu nhận và hỗ trợ chuyển tiếp điện văn OPMET cho Cơ quan khí tượng hàng không Lào

Trong không khí các ngày cuối tháng 7, Lãnh đạo Đảng, Quốc hội, Chính phủ và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào đang tưng bừng kỷ niệm 60 năm thiết lập Quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào (5/9/1962 - 5/9/2022); 45 năm ký kết Hiệp ước Hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Lào (18/7/1977 - 18/7/2022), với việc hỗ trợ chuyển tiếp điện văn OPMET cho Cơ quan Khí tượng hàng không Lào, Cán bộ và nhân viên tại Trung tâm Cảnh báo thời tiết vô cùng phấn khởi, vui mừng được đóng góp một phần nhỏ, thiết thực trong việc vun đắp mối quan hệ anh em, thủy trung son sắt Việt Nam - Lào, sẵn sàng tương trợ, giúp đỡ nhau trong lúc khó khăn cũng như góp phần vào công tác bảo đảm, cung cấp dịch vụ Khí tượng hàng không được đầy đủ, liên tục, kịp thời để phục vụ công tác điều hành, khai thác hoạt động bay trong đi và đến Lào cũng như nền không vận khu vực và thế giới.

GNOH - NAV