Khai thác thử nghiệm giám sát tăng cường cho thủ tục phân cách nâng cao sử dụng giám sát tự động phụ thuộc phát quảng bá dựa trên không gian

Các nhóm thực hiện và lập kế hoạch khu vực của ICAO (Planning and Implementation Regional Groups  - PIRGs) được thành lập bởi Hội đồng ICAO, để đảm bảo sự phát triển liên tục và mạch lạc các kế hoạch hàng không khu vực và giám sát và thúc đẩy việc thực hiện chúng.
Thông qua hoạt động của các PIRG, như các bộ máy lập kế hoạch khu vực của ICAO, giám sát tự động phụ thuộc phát quảng bá dựa trên không gian (Space base ADS-B: SB ADS-B) đang được giới thiệu. Dịch vụ thử nghiệm này bắt đầu vào ngày 28 tháng 3 năm 2019, sẽ tăng cường khả năng điều hành của các kiểm soát viên không lưu, cung cấp cho các nhà khai thác nhiều lựa chọn hơn về kế hoạch, chiến lược trong không phận trên các đại dương. Điều này cũng hỗ trợ tính linh hoạt cao hơn để tránh các khu vực thời tiết khắc nghiệt và khai thác các tuyến đường bay trên biển mới, tối ưu hóa  tốc độ và mực bay theo yêu cầu.
Hệ thống giám sát ATS ADS-B dựa trên không gian sẽ bao gồm một nhóm các vệ tinh quỹ đạo thấp (LEOS) với các máy thu ADS-B gắn kèm. Mỗi vệ tinh sẽ nhận dữ liệu ADS-B bao gồm vị trí, vận tốc và độ cao từ máy bay, sau đó được chuyển qua các vệ tinh khác và truyền xuống trạm vệ tinh mặt đất nơi nó sẽ được chuyển tiếp đến Nhà cung cấp dịch vụ không lưu (ANSP) và / hoặc nhà khai thác tàu bay.
ADS-B là tự động nên không cần tới phi hành đoàn hoặc nhân viên kiểm soát không lưu (ATCO) tác động để thông tin được truyền đi. Nó được coi là giám sát phụ thuộc vì thông tin phụ thuộc vào thông tin từ hệ thống dẫn đường của tàu bay. Các hệ thống ADS-B OUT phát các thông số máy bay như nhận dạng (địa chỉ 24 bit và nhận dạng chuyến bay theo kế hoạch bay), vị trí (vĩ độ, kinh độ và áp suất), vận tốc 3-D và tính toàn vẹn vị trí, thông qua chế độ phát sóng hướng liên kết dữ liệu. Thông tin nhận dạng máy bay được phát mỗi năm giây trong khi dữ liệu vị trí và vận tốc của máy bay thường được phát hai lần mỗi giây.

Tác động đến hàng không

Việc giám sát SB ADS-B sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng giám sát tăng cường cho thủ tục phân cách nâng cao (Advanced Surveillance Enhanced Procedural Separations - ASEPs) giữa các chuyến bay được trang bị phù hợp, dẫn đến tăng công suất không phận, đặc biệt là ở những khu vực có lưu lượng giao thông lớn, cho phép nhiều chuyến bay hoạt động một cách tối ưu hơn. Điều này cũng hỗ trợ giảm đốt cháy nhiên liệu với lợi ích môi trường liên quan đến giảm phát thải khí nhà kính (GHG).

Trong tương lai

Phạm vi mở rộng giám sát trong không phận Bắc Đại Tây Dương (NAT) sẽ cho phép sử dụng không phận hiệu quả hơn, tăng tiết kiệm nhiên liệu và tăng cường an toàn, so với các dịch vụ và tiêu chuẩn phân cách có thể được cung cấp trong môi trường không giám sát hiện tại. Kiểm soát không lưu (ATC) trong khu vực NAT sẽ được tăng cường nhờ khả năng định vị máy bay theo thời gian thực. Nếu thành công, điều này có thể được mở rộng sang các khu vực đại dương khác thông qua cơ chế chia sẻ thông tin của PIRGs.

Nguyễn Hồng Hiệp