Trong những năm gần đây, hoạt động bay trong nước và khu vực tăng trưởng đều và nhanh. Hiện tại, mật độ hoạt động bay đi, đến các cảng hàng không quốc tế của Việt Nam tăng cao, đặc biệt, thời gian cao điểm tại Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất các cơ sở điều hành bay đã điều hành trung bình trên 700 chuyến bay/ngày. Với áp lực hoạt động bay cao, việc cấp huấn lệnh bay đường dài (ATC clearance) cho tổ lái chiếm một phần không nhỏ trong khối lượng công việc của Bộ phận Kiểm soát mặt đất (GCU). Đây là một trong những yếu tố chính gây nghẽn sóng liên lạc không - địa của khi một vị trí kiểm soát không lưu vừa phải cấp huấn lệnh cho tổ lái đồng thời điều hành và kiểm soát tàu bay lăn trong khu vực trách nhiệm trên cùng một tần số sóng liên lạc không địa. Điều này có thể, và trên thực tế đã dẫn tới việc chuyến bay bị trì hoãn, chậm trễ, chất lượng cung cấp dịch vụ điều hành bay bị ảnh hưởng.

Trên cơ sở tham khảo mô hình cung cấp dịch vụ không lưu của các nước tiên tiến trên thế giới và trong khu vực, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (Tổng công ty) đã đề xuất bổ sung thêm vị trí cấp huấn lệnh đường dài (Clearance delivery) sử dụng tần số liên lạc riêng cho các sân bay có mật độ hoạt động bay cao như Tân Sơn Nhất và Nội Bài nhằm giảm tải công việc cho KSVKL, giảm thiểu việc chiếm giữ sóng liên lạc không-địa, góp phần giảm chậm trễ và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Theo chỉ đạo của Cục Hàng không Việt Nam, từ ngày 06/4 đến 26/5 Tổng công ty đã khẩn trương triển khai, hoàn tất và báo cáo Cục Hàng không Việt Nam công tác chuẩn bị để đưa vào khai thác vị trí cấp phát huấn lệnh đường dài tại Đài Kiểm soát không lưu Tân Sơn Nhất, bao gồm: đảm bảo hệ thống, thiết bị kỹ thuật; xây dựng quy trình, phương thức làm việc, tài liệu hướng dẫn khai thác; huấn luyện kiểm soát viên không lưu; nhận diện các mối nguy hiểm nhằm quản lý an toàn và thực hiện các biện pháp giảm thiểu rủi ro.

Kíp trực điều hành tại Đài kiểm soát không lưu Tân Sơn Nhất

Được sự chấp thuận của Cục Hàng không Việt Nam, từ 00h01 đến 03h00 (giờ UTC) ngày 08/6/2016 Tổng Công ty đã tiến hành thử nghiệm thành công việc khai thác vị trí cấp huấn lệnh đường dài trên tần số riêng biệt tại Đài Kiểm soát không lưu Tân Sơn Nhất trên tần số VHF chính 121.8 Mhz và tần số phụ 123.6 Mhz cho 25 chuyến bay của các hãng hàng không Vietnam Airlines, VietJet Air và Jetstar Pacific khởi hành từ sân bay Tân Sơn Nhất.

Trên cơ sở thử nghiệm thành công, Cục Hàng không Việt Nam đã cấp phép và Tổng công ty đã chính thức đưa vào hoạt động vị trí cấp huấn lệnh đường dài tại Đài Kiểm soát không lưu Tân Sơn Nhất từ 00h01 (giờ UTC) ngày 23/6/2016. Việc đưa vị trí này vào khai thác góp phần giảm tắc nghẽn trên sóng liên lạc VHF của Bộ phận Kiểm soát mặt đất, giúp nâng cao chất lượng dịch vụ điều hành bay, nâng cao mức độ an toàn cũng như năng lực điều hành bay tại Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất – Một cửa ngõ của Trung tâm kinh tế lớn nhất Việt Nam. 

Trong thời gian tới, mô hình chuyển đổi này sẽ được Tổng công ty tiếp tục triển khai tại Nội Bài và các cảng hàng không có mật độ hoạt động bay cao nhằm không ngừng nâng cao năng lực và chất lượng dịch vụ điều hành bay trên phạm vi cả nước.

Ban Không lưu